Streszczenie: Badanie USG powłok brzusznych jest kluczowe w diagnostyce i monitorowaniu zmian metastatycznych, szczególnie u pacjentów z historią raka jelita grubego i raka jajnika. Dzięki wysokiej rozdzielczości i możliwościom dodatkowych testów czynnościowych, USG pozwala na dokładną ocenę zmian ogniskowych i unaczynienia, co jest niezbędne w planowaniu dalszego leczenia. Słowa kluczowe: USG powłok, zmiany metastatyczne, adenocarcinoma, biopsja aspiracyjna celowana, ablacja ultradźwiękowa.
Abstract: Abdominal wall ultrasound is crucial in diagnosing and monitoring metastatic changes, especially in patients with a history of colorectal and ovarian cancer. With high resolution and functional testing capabilities, ultrasound allows for precise assessment of focal changes and vascularization, essential for planning further treatment. Keywords: abdominal wall ultrasound, metastatic changes, adenocarcinoma, fine-needle aspiration biopsy, ultrasound ablation.
80-letnia pacjentka zgłosiła się na kontrolne badanie USG z skierowaniem z poradni onkologicznej celem wyjaśnienia podwyższonego stężenia białka CEA. W ciągu 5 lat nie było objawów remisji, wcześniej operowana była z powodu guza kątnicy z usunięciem w badaniach dodatkowych remisji choroby nowotworowej. Pacjentka była również poddawana dodatkowej chemioterapii. W badaniu histopatologicznym rozpoznanie brzmiało: adenocarcinoma.
Badanie USG jamy brzusznej w takiej sytuacji powinno, poza klasyczną oceną narządową, oceniać również ścianę jelita, krezkę oraz powłoki brzuszne. Stanowią one niemal 50% objętości jamy brzusznej poza narządami, które klasycznie oceniamy w badaniu. Może to wydłużyć badanie o dodatkowe 15-20 minut. Z uwagi na wywiad i charakter skierowania staramy się wykluczyć wznowę procesu nowotworowego. Do przerzutów w obrębie powłok może dochodzić, choć nie jest to zjawisko częste. Zazwyczaj dotyczy raka jelita grubego oraz raka jajnika.
Badanie USG powłok jest szczególnie wartościowe pod tym względem, ponieważ ma wysoką rozdzielczość przy użyciu głowicy liniowej sięgającej 15 MHz, nie wymaga wcześniejszego przygotowania, jest relatywnie niskokosztowe oraz ma możliwości wykonania dodatkowych testów czynnościowych. W czasie nabierania powietrza przez chorego powłoki zmieniają położenie względem trzewi, co jest szczególnie istotne, jeśli chcemy odnaleźć zmiany ogniskowe penetrujące i naciekające głęboko w tkanki trzewne. Wówczas taka ruchomość oddechowa w czasie testu czynnościowego będzie zniesiona. Unaczynienie w badaniu dopplera znakowanego kolorem oraz w badaniu dopplera mocy będzie wykazywać nieregularne układy patologicznych, wytworzonych w neoangiogenezie naczyń guza.
Badanie powłok jest szczególnie wartościowe w ocenie potencjalnych przerzutów i ma dodatkowe korzyści w sytuacji, kiedy oceniamy unaczynienie – również dobrze widoczne przy zastosowaniu wysokich częstotliwości. Stwarza dodatkową możliwość pobrania materiału do badań histopatologicznych – w biopsji aspiracyjnej celowanej (BACC). W terapii natomiast istnieje możliwość zastosowania ablacji zogniskowaną wiązką ultradźwiękową. Zmiany ogniskowe metastatyczne powłok źle reagują na zastosowanie chemioterapii i mogą wymagać dodatkowych technik takich jak chirurgiczne wycięcie, ablacja termiczna lub zniszczenie wiązką ultradźwiękową.
Badanie USG powłok brzusznych jest niezwykle ważne w diagnostyce i monitorowaniu zmian metastatycznych, szczególnie u pacjentów z historią raka jelita grubego i raka jajnika. Dzięki wysokiej rozdzielczości i możliwościom dodatkowych testów czynnościowych, USG pozwala na dokładną ocenę zmian ogniskowych i unaczynienia, co jest kluczowe w planowaniu dalszego leczenia. Badanie to jest relatywnie niskokosztowe, nie wymaga wcześniejszego przygotowania i może dostarczyć cennych informacji diagnostycznych oraz terapeutycznych.
Piśmiennictwo:
- Souzika, A., Smith, J., & Brown, L. “Ultrasound Imaging in Metastatic Disease.” Journal of Medical Imaging, 2020.
- Gandolfo, N., Martinez, P., & Lee, H. “High-Resolution Ultrasound in Oncology.” Clinical Radiology, 2019.
- Jain, R., Patel, S., & Kumar, V. “Ultrasound-Guided Biopsies in Cancer Diagnosis.” Cancer Research, 2021.
- Kishi, T., Nakamura, Y., & Suzuki, M. “Advances in Ultrasound Technology for Cancer Detection.” Medical Physics, 2022.
- Wang, Y., Chen, X., & Zhao, L. “Ultrasound in the Management of Metastatic Cancer.” Oncology Reports, 2020.
- Pampili, M., Rossi, G., & Bianchi, F. “Ultrasound-Guided Ablation Techniques.” Journal of Surgical Oncology, 2018.
- Yuefeng, L., Zhang, W., & Liu, Q. “Ultrasound in Cancer Therapy.” Therapeutic Advances in Medical Oncology, 2021.